Koolmonoxidevergiftiging: nieuwe campagne om deze sluipmoordenaar te ontwapenen

Meer dan zeventig slachtoffers overgebracht naar ziekenhuis na koolmonoxidevergiftiging in gloednieuwe karthal in Belgische Waver. Zestien gewonden in regio Rotterdam na defecte cv-installatie in woning. Zes adolescenten overleden na feest in tuinhuis in Duitse Arnstein door CO-vergiftiging. Gedurende de eerste weken van dit jaar berichtten de media over meerdere grote incidenten veroorzaakt door koolmonoxidevergiftiging (CO). De cijfers zijn alarmerend en tonen bovendien enkel het topje van de ijsberg. Door de vaak banale symptomen, zoals hoofdpijn en misselijkheid, wordt koolmonoxidevergiftiging bij lichte ongevallen vaak niet als ‘dader’ herkend.  De campagne ‘Stop CO-vergiftiging’ wil het grote publiek daarom bewust maken van deze gevaarlijke sluipmoordenaar. 

Meeste slachtoffers jonger dan 30 jaar

Elk jaar eist koolmonoxidevergiftiging (CO) in België een duizendtal slachtoffers, en voor enkele tientallen getroffenen heeft de vergiftiging een fatale afloop. Maar liefst 80% van de CO-vergiftigingen vindt plaats bij koud en mistig weer in de periode van oktober tot april en in de meeste gevallen ligt de oorzaak bij een waterverwarmingstoestel. Belangrijk om weten: kinderen zijn gevoeliger voor CO-vergiftiging en de gevolgen zijn voor hen ernstiger. Bijna de helft van de slachtoffers is jonger dan 30 jaar.

Deze alarmerende feiten tonen aan dat méér kennis verspreiden over deze stille sluipmoordenaar noodzakelijk is. Zo zouden veel slachtoffers voorkomen kunnen worden door een snellere herkenning van de eerste tekenen van een koolmonoxidevergiftiging: zoals hoofdpijn, misselijkheid, een onverklaarbare vermoeidheid, verwarring en een versnelde hartslag.

Koolmonoxide: 250 keer sneller dan zuurstof

Gevaar op CO-vergiftiging kan je ook ontdekken door de kleur van de vlam van het verbrandingstoestel na te kijken. Bij een slechte verbranding van brandstoffen kleurt de vlam geel in plaats van blauw. Dit toont aan dat er onvoldoende zuurstof wordt aangevoerd en dat mogelijk giftig koolmonoxidegas ontsnapt. Alle geisers, boilers en verwarmingstoestellen kunnen CO aanmaken, met uitzondering van de elektrische toestellen.

Wat koolmonoxide extra gevaarlijk maakt, is dat het een volledig kleurloos, reukloos en smaakloos gas is dat bovendien 250 maal sneller in het bloed wordt opgenomen dan zuurstof. In het geval van vergiftiging krijgen vitale organen zoals het hart, de lever en de hersenen te weinig zuurstof en zo kan CO doden voor het opgemerkt wordt.

Misverstanden rond CO-vergiftiging

Vaak wordt foutief aangenomen dat koolmonoxide zwaarder is dan lucht, waardoor velen veronderstellen dat CO naar beneden zakt en je een CO-melder laag in een ruimte hoort op te hangen. Onderzoek toont echter aan dat CO even zwaar is als lucht en boven een verwarmingstoestel met warme lucht zelfs opstijgt. Het juiste advies luidt dan ook dat je een CO-melder in de ruimte van het verbrandingstoestel best aan het plafond bevestigt en in de overige kamers op ademhoogte.

Een andere misvatting zorgt er dan weer voor dat velen geloven dat moderne cv-installaties het risico op koolmonoxidevergiftiging verkleinen. In werkelijkheid doet echter bijna de helft van de ongevallen zich voor met deze nieuwste exemplaren. Reden hiervoor is dat deze toestellen en/of hun afvoerkanalen verkeerd zijn geïnstalleerd. Een gouden raad is dan ook om de hulp van een vakman in te roepen en hem jaarlijks een controle te laten uitvoeren met extra aandacht voor de staat van de aansluitingen.